Egzama; cildin iltihap şeklinde, kaşındığı, çatladığı ve pürüzlendiği bir durumdur. Bazı türler de kabarcıklara neden olabilir. Atopik Dermatit terimi için; atopik kelimesi astım ve saman nezlesi gibi bağışıklık sistemini etkileyen birkaç durumu, dermatit kelimesi ise cildin iltihaplanmasını ifade eder. Fındık, süt ürünleri, meyveler gibi bazı gıdalar, çevresel olarak polen, sabunlar ve bazı kokular semptomları tetikleyebilir. Egzama bulaşıcı değildir.
Atopik dermatit genel olarak çocuklarda daha sık görülür ve genellikle ilk yaşlarından önce gelişir. Ancak yetişkinlerde de ilk kez gelişebilir.
Genellikle uzun süreli (kronik) bir durumdur, ancak bazı çocuklarda yaşlandıkça önemli ölçüde iyileşebilir veya hatta tamamen ortadan kalkabilir.
Egzama Belirtileri Nelerdir
Egzama cildin kaşınmasına, kurumasına, pullanmasına, çatlamasına ve ağrımasına neden olur. Bazı insanlarda sadece küçük kuru cilt lekeleri şeklinde, ama yaygın olarak vücutta yaygın iltihaplı yaralar olarak görülür. Vücudun herhangi bir bölümünde görülse de, çoğunlukla eklem yerlerinde, yüzde ve kafa derisinde ortaya çıkar. Genellikle semptomların daha az fark edildiği dönemler ve semptomların daha şiddetli hale geldiği (alevlenmeler) dönemler olur.
Ne Zaman Tıbbi Yardım Alınmalı
Atopik dermatiti olan kişilere teşhis için genellikle aşağıdaki sorular sorulur:
- Kaşıntı olup olmadığı ve nerelerde göründüğü
- Semptomların ilk ne zaman başladığı
- Semptomların zamanla azalıp azalmadığı
- Ailenizde egzama geçiren kişi olup olmadığı
- Alerji veya astım gibi başka rahatsızlıklarınız olup olmadığı
- Tükettiğiniz bir gıdadan sonra gözlemlediğiniz bir değişiklik olup olmadığı
Egzamanın Nedenleri
Atopik dermatit in nedeni tam olarak bilinmiyor, ancak birçok sağlık uzmanı bunun genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun sebep olduğunu düşünüyor. Bir ebeveynde egzama veya başka bir atopik durum varsa, çocuklarda görülme olasılığı daha yüksektir. Her iki ebeveynin de atopik bir durumu varsa, risk daha da artar.
Bazı çevresel faktörler belirtileri ortaya çıkarabilir. Örnek olarak:
- Tahriş edici maddeler: Bunlara sabunlar, deterjanlar, şampuanlar, dezenfektanlar, meyveler, et ve sebzeler dahildir.
- Alerjenler: Evdeki tozlar, akarlar, evcil hayvanlar, polenler ve küflerin tümü neden olabilir. Bu alerjik egzama olarak bilinir.
- Mikroplar: Bunlara “Staphylococcus aureus” gibi bakteriler, virüsler ve bazı mantarlar dahildir.
- Sıcak ve soğuk havalar: Çok sıcak ve çok soğuk hava, yüksek ve düşük nem ve egzersizden kaynaklanan terlemeden dolayı ortaya çıkabilir.
- Yiyecekler: Süt ürünleri, yumurtalar, kuruyemişler ve tohumlar, bazı meyve ve sebzeler, soya ürünleri ve buğday egzama alevlenmesine neden olabilir.
- Stres: Bu doğrudan bir neden değildir, ancak semptomları daha da kötüleştirebilir.
- Hormonlar: Kadınlar hormon seviyeleri değiştiğinde, örneğin hamilelik sırasında ve adet döngüsünün belirli noktalarında semptomlarda artış yaşayabilir.
Atopik Dermatit Tedavisi
Egzamanın bilinen kesin bir tedavisi yoktur ancak semptomların hafifletilmesine yardımcı olunabilir ve birçok vaka zamanla düzelir. Günlük yaşam üzerinde fiziksel ve zihinsel olarak baş edilmesi zor olabilecek önemli bir etkiye sahiptir. Ayrıca cilt enfeksiyonu riski de artar.
Semptomları kontrol etmek ve alevlenmeyi azaltmak için aşağıdakiler dahil birçok farklı tedavi kullanılabilir:
- Sıcak su kullanmamak, ılık banyo yapmak
- Vücutta nemi tutmak için banyodan sonraki 3 dakika içinde nemlendirici uygulamak
- Her gün düzenli olarak nemlendirici kullanmak
- Pamuklu ve yumuşak kumaşlara sahip giysiler tercih etmek
- Sert, tahriş edici liflerden ve dar giysiler kullanmaktan kaçınmak
- Kuru veya soğuk havalardan kaçınmak
- Banyo esnasında yumuşak bir sabun veya sabun olmayan bir temizleyici kullanmak ve vücudunuza etkisini gözlemlemek
- Banyodan veya duştan sonra cildi ovalayarak kurutmak yerine, havayla veya yumuşak bir havluyla hafifçe okşayarak kurutmak
- Mümkünse hızlı sıcaklık değişikliklerinden ve terlemeye neden olan aktivitelerden kaçınmak
- Bireysel egzama tetikleyicilerini öğrenmek ve bunlardan kaçınmak
- Kaşıntıyı önlemek için tırnakları kısa tutmak
Diğer Egzama Türleri Nelerdir
- Diskoid Egzama: Ciltte dairesel veya oval yamalar halinde oluşan bir tür
- Kontakt Dermatit: Vücut belirli bir maddeyle temas ettiğinde ortaya çıkan bir tür
- Varisli Egzama: En sık alt bacakları etkileyen ve bacak damarlarından kan akışıyla ilgili sorunlardan kaynaklanan bir tür
- Seboreik Egzama: Burnun, kaşların, kulakların ve kafa derisinin kenarlarında kırmızı, pullu lekelerin geliştiği bir tür
- Dishidrotik Egzama (Pompholyx): Avuç içlerinde küçük kabarcıkların çıkmasına neden olan bir tür
Atopik Egzama Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir
Doktorlar, semptomları tedavi etmek için aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç ilaç reçete edebilir:
- Topikal kortikosteroid kremler ve merhemler: Bunlar anti-inflamatuar ilaçlardır ve iltihaplanma ve kaşıntı gibi ana semptomları hafifletebilir . Kişiler bunları doğrudan cilde uygulayabilirler.
- Oral ilaçlar: Topikal tedaviler etkili değilse, doktor sistemik kortikosteroidler veya immünosupresanlar gibi oral ilaçlar reçete edebilir. Bunlar enjeksiyonlar veya oral tabletler olarak mevcuttur ve yalnızca kısa süreler için kullanılmalıdır. Uzun süreli kullanımda başka rahatsızlıklar meydana gelebilir. Ayrıca kişi bu durum için başka bir ilaç almıyorsa, bu ilaçları bıraktıktan sonra semptomların kötüleşebileceğini bilmelidir.
- Antibiyotikler: Bakteriyel bir cilt enfeksiyonunun yanında egzama meydana gelirse doktorlar antibiyotik reçete eder.
- Antihistaminikler: Bunlar, uyuşukluğa neden olma eğiliminde oldukları için gece kaşınma riskini azaltabilir.
- Topikal kalsinörin inhibitörleri: Bu ilaç, bağışıklık sisteminin aktivitelerini baskılar. Enflamasyonu azaltır ve alevlenmeleri önlemeye yardımcı olur.
- Bariyer onarım nemlendiricileri: Bunlar su kaybını azaltır ve cildi onarmak nemli tutmak için tavsiye edilir.
- Enjekte edilen biyolojik ilaçlar : Bu ilaçlar, bağışıklık sistemi yanıtını sınırlamak için bağışıklık sistemindeki proteinleri bloke eder.
Egzama şu an için kesin olarak tedavi edilemez olsa da, her kişi özel bir tedavi planı almak için bir doktora danışmalıdır. Cildin tahriş olan bölgesi iyileştikten sonra bile, tekrar kolayca tahriş olabileceğinden tedaviye devam etmek önemlidir.
Farklı yazılara ulaşmak için BURAYA tıklyabilirsiniz.