Dünya Sağlık Örgütü DSÖ tarafından 18-24 Kasım tarihleri “Antimikrobiyal Direnci Farkındalık Haftası” olarak belirlenmiştir. Bu yılki tema, “Antibiyotik direncinin birlikte önlenmesi” olarak bildirilmiştir.
Antimikrobiyal dirençli hatta çoklu ilaca dirençli mikroorganizmalar sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlardan sorumlu olarak bilinmekle birlikte, bunlar aynı zamanda hastane dışındaki hastalardaki enfeksiyonlardan da sorumludur. Ayrıca sağlıklı bireylerin normal bakteri florasının bir parçası olarak da bulunabilecekleri gibi; çevrede, evcil hayvanlarda, gıda üreten hayvanlarda ve bazen de gıdalarda da bulunabilirler. Antibiyotiklerin insanlarda, evcil ve çiftlik hayvanlarında ve tarımda yanlış kullanımı da dahil olmak üzere birçok faktör dünya çapında antibiyotiklerin direnç tehdidini artırmaktadır. Dahası antibiyotik direncinin yaygın olduğu bir ülkeye seyahat eden kişiler, sağlık hizmetleriyle temas kurmadan bile çoklu ilaca dirençli bakteriler tarafından kolonize olarak geri dönebilirler. Tüm bu nedenlerle antimikrobiyal dirençli mikroorganizmalar için ekolojik alan giderek genişlemektedir.
Araştırma ve geliştirme sürecinde dirençli mikroorganizmalara karşı potansiyel olarak etkinliğe sahip olabilecek ve önümüzdeki 2050 yıla kadar yeni antibiyotiklerin kısıtlı bulunması nedeni ile bakteriyel enfeksiyonlardan büyük ölümler olabilecektir. Hatta modern tıbbın, enfektif komplikasyonları veya infeksiyonları önlemek için, yoğun bakım ünitelerinde hasta takibi, organ nakilleri, kanser kemoterapisi, erken doğmuş bebeklerin bakımı ve hatta kalça veya diz protezi gibi yaygın cerrahi prosedürlerin uygulanması bile mümkün olmayacak hale gelebilecektir. Antibiyotik dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkmasına ve seleksiyonuna katkıda bulunan antimikrobiyallerin , yalnızca ihtiyaç duyulduğunda, doğru dozda, doğru doz aralıklarında ve doğru sürede, gıda üreten hayvanlarda antimikrobiyal kullanımının yakın takibi ve kontrolü, el hijyenine uyumun artırılması, tarama, izolasyon vb. dahil olmak üzere antimikrobiyal dirençli mikroorganizmaların çapraz bulaşmasının kontrolüne yönelik hijyenik önlemlerin (infeksiyon kontrolü) iyi uygulanması gibi birçok önlemle bu genişlemeyi kontrol altına almak ancak mümkün olacaktır.
Antimikrobiyal direncinin daha fazla ortaya çıkmasını ve yayılmasını önlemek için halk, sağlık çalışanları ve politika yapıcılar arasında en iyi uygulamalar teşvik etmek ve bunlara yönelik çalışmalar planlanmak görevimiz olmalıdır.
Engin SEBER
Hasta Enfeksiyon Komitesi Kurulu Başkanı
Diğer yazılarımız için BURAYA tıklayabilirsiniz.
Sağlık Bakanlığı’nın “Akılcı Antibiyotik Kullanımı” kamu spotunu izlemek için BURAYA tıklayabilirsiniz.
