Ülkemizde gebelikten korunma ile ilgili bilgiler yaygın olarak bilinmemekte ve/veya uygulanmamaktadır. Türkiye’de her yıl 1.9 milyon gebelik gerçekleşmektedir. Bunların yaklaşık 500 bin kadarı (%26) istenmeyen gebeliklerdir. İstenmeyen gebeliklerin 350 bin kadarı ise maalesef küretajla sonuçlanmaktadır. Bu durum bizi ülkemizde aile planlaması ve gebelikten korunma yöntemlerinin yeterince bilinmediği ve doğru uygulanmadığı sonucuna götürmektedir. Yapılan araştırmalara göre ülkemizdeki kadınların ancak yarısı doğum kontrol yöntemlerini kullanmaktadır. Kullananların da büyük kısmı yanlış bilgiler nedeniyle hatalı kullanmakta ve sonuçta istenmeyen gebeliklerle karşılaşılmaktadır. Şimdi hep birlikte hem kadın hem de erkek için gebelikten korunma yöntemlerinde doğru bilinen yanlışları maddeler halinde inceleyelim.
Geri çekme yöntemi gebelikten korunmak için mutlak koruma sağlar.
- Erkeğin spermlerini vajene bırakmamasına dayanan bu metodda korunma ancak %60 oranında gerçekleşir.
Takvim metodu gebelikten mutlak korunma sağlar.
- Yumurtlama gününü hesaplayarak o günlerde ilişkiye girmemek esasına dayanan bu metotta da yanılma payı çok fazladır. Çünkü kadında yumurtlama günü çeşitli faktörlere bağlı olarak çok değişkenlik gösterir.
Doğum kontrol hapları çok fazla kilo aldırdığı için kullanılmamaktadır.
- Bu bilgi tamamen yanlıştır. Doğum kontrolü haplarında vücutta su tutulmasını engelleyen ve kilo aldırmayan bazı maddeler vardır.
Doğum kontrol hapları vücutta tüylenme artışı yaptığı için kullanılmamaktadır.
- Tamamen yanlış bir bilgidir. Birçok doğum kontrolü hapı içeriğindeki anti andojen (tüylenme azaltıcı) maddeler nedeniyle tüylenme tedavisinde kullanılmaktadır.
Doğum Kontrolü hapları sinirlilik ve depresyon yaptığı için kullanılmamaktadır.
- Bu da yanlış bir bilgidir. Doğum kontrolü hapları menstürasyon öncesi görülen gerginlik ve depresyonun tedavisinde kullanılmaktadır.
Doğum kontrolü hapları kansere neden olur.
- Bu da gerçeği yansıtmamaktadır. Doğum kontrolü haplarının meme kanseri riskini arttırmadığı kanıtlandığı gibi yumurtalık ve rahim kanserine karşı da koruyucu olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
Doğum kontrolü hapları kısırlığa neden olur.
- Bir başka yanlış bilgi daha. Haplar bırakıldıktan çok kısa bir süre sonra doğurganlık eski haline dönmektedir.
Doğum kontrol hapları erken menapoza sokar.
- Hapları kullanırken adet kanamasının azalması, istenen ve beklenen bir durumdur. Haplar kesilince adetler normal şekline döner. Erken menapoz riski yoktur.
Emzirirken hamile kalınmaz.
- Emzirirken salgılanan prolaktin hormonu yumurtlamayı engellerse de bu etki uzun süreli değildir. Doğumdan 40 gün sonra prolaktin seviyesinin değişimine bağlı olarak yumurtlama görülebilir. Bu nedenle emzirirken de korunmak gerekir.
Rahim içi araçlar (spiral) dış gebeliğe neden olur.
- Dış gebelik riski spiral kullanmayanlarla aynıdır. Ancak rahim içi araç kullananlarda gebelik az görüldüğü için yüksek gibi algılanmaktadır.
Adet kanamaları fazla olanlar spiral kullanamazlar.
- Bu da yanlış bir bilgidir. Adet kanaması fazla olanlar için kanamayı azaltan hormonlu spiraller geliştirilmiştir.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı’mız Op. Dr. Adli Şadi Karaman’ın diğer yazılarına BURADAN ulaşabilirsiniz.